LOGOWANIE

NEWSLETTER

WYSZUKIWARKA

NAUKA 06.05.2015 18:49
Międzynarodowy Kongres Psychoanalityczny, Weimar, 21.9.1911. W środku stoi Sigmund Freud, po jego l. ręce Carl Gustav Jung, w 1. rz. w etoli Lou Andreas-Salomé, 2. od l. Ludwig Binswanger, psychiatra
Pewnego psychiatrę z Příborza
cielesne kusiły bezdroża,
co tam duszę, płeć
każdy musi mieć,
lecz męska ma kompleks poroża.

(ebs)


Sigmund Freud - austriacki lekarz neurolog i psychiatra, twórca psychoanalizy.

Na zdjęciu uczestnicy Międzynarodowego Kongresu Psychoanalitycznego w Weimarze, 21 września 1911. W środku Sigmund Freud, po jego lewej stronie Carl Gustav Jung, w 1. rzędzie w etoli siedzi Lou Andreas-Salomé, 2. od lewej stoi Ludwig Binswanger, psychiatra, dziadek mojego męża.

Mimo że Freud nie był filozofem w ścisłym tego słowa znaczeniu, jego koncepcje funkcjonowania umysłu ludzkiego, odrzucające racjonalność ludzkich wyborów i zachowań na rzecz czynników irracjonalnych i emocjonalnych, wywarły ogromny wpływ na filozofów, uczonych i artystów przełomu XIX i XX wieku. Ma też ogromny, wciąż żywy wpływ na nauki o kulturze, religioznawstwo i inne nauki społeczne.

Urodził się 6 maja 1856 w Příborze jako Sigismund Schlomo Freud. W szkicu autobiograficznym pt. "Moje życie i psychoanaliza" Freud pisze, że jego przodkowie żyli przez wiele lat w Kolonii. W wyniku prześladowań Żydów w XIV i XV wieku uciekli na wschód do Polski i Litwy. Stąd w XIX wieku przenieśli się przez Galicję do Austrii.

Uważał, że duża różnica wieku między rodzicami może mieć wpływ na geniusz potomków (jak w wypadku jego ulubionego poety Goethego). Przed urodzeniem Freuda wieśniaczka przepowiedziała matce - Amalie, iż urodzi wielkiego człowieka. Amalie zmarła w 1930 roku w wieku 95 lat. Po jej śmierci Freud pisał: „Nie wolno mi było umrzeć, dopóki ona żyła. Teraz już mogę.”

W 1872 roku Freud skrócił swe imię z Sigismund na Sigmund, nigdy jednak nie wyjaśnił przyczyn tej decyzji. Drugim imieniem, które otrzymał po dziadku - Szlomo (pol. Salomon) - nigdy się nie posługiwał.

Gdy miał trzy lata, z uwagi na pogorszenie się sytuacji ekonomicznej, rodzina Freudów przeprowadziła się do Lipska, a rok później do Wiednia. Wspominał później, że choć cała rodzina żyła w trudnych warunkach, ojciec żądał, aby w wyborze zawodu kierował się jedynie własnymi zainteresowaniami.

W 1873 roku zaczął studiować na Uniwersytecie Wiedeńskim medycynę.

Od czerwca 1882 roku pracował w Szpitalu Powszechnym w Wiedniu (Wiener Allgemeine Krankenhaus).

Lata 1884-1885 określany są niekiedy mianem okresu kokainowego z uwagi na jego zainteresowanie tym mało wówczas znanym alkaloidem o nazwie kokaina. Freud był zachwycony właściwościami znieczulającymi kokainy. Chciał przedstawić środowisku naukowemu publikację na ten temat, jednakże sprawy prywatne (zaręczyny z Martą Bernays) opóźniały pracę.

Od 18 października 1885 do 28 lutego 1886 roku przebywał w Paryżu, z czego siedemnaście tygodni spędził odbywając praktykę w szpitalu Salpêtrière u Jeana Martina Charcota. Był zafascynowany możliwością wywołania oraz cofnięcia symptomów histerycznych za pomocą hipnozy. Fakt ten wskazywał, że u podstaw histerii leżą przyczyny psychiczne, a nie organiczne, jak - zgodnie z poglądem odziedziczonym jeszcze z medycyny starożytnej - uważało wiedeńskie środowisko lekarskie. Spotkanie to w dużym stopniu wpłynęło na dalszy kierunek rozwoju twórcy psychoanalizy.

Wygłoszony 15 października 1886 roku po powrocie z Paryża raport na temat przyczyn i sposobów terapii histerii został chłodno przyjęty przez wiedeńskich lekarzy. Środowisko medyczne Wiednia nie było w stanie zaakceptować poglądu, że histeria może być chorobą dotyczącą także mężczyzn.

Prywatnie związany był z Marthą Bernays. Zachowano ponad dziewięćset listów z okresu trwającego cztery lata narzeczeństwa, lecz skromna część tej korespondencji została opublikowana. Rodzina Marthy wywodziła się z wyższej warstwy społecznej. Jej dziadek był naczelnym rabinem Hamburga - był intelektualistą, przyjacielem Heinricha Heinego. 13 września 1886 roku, po powrocie z praktyki w szpitalu Salpêtrière, Freud poślubił Marthę Bernays. Ze związku tego przyszło na świat sześcioro dzieci, najmłodsza Anna (1895-1982) miała zostać psychoterapeutką.

W 1891 roku Freud zamieszkał w kamienicy przy Berggasse 19 - przejął gabinet i praktykę lekarską po Victorze Adlerze. W latach 1892-1908 przyjmował pacjentów w osobnym mieszkaniu na pierwszym piętrze, jedynie kilka stopni nad parterem. Pod koniec 1907 roku siostra Rosa zwolniła położone naprzeciwko apartamentu Freudów mieszkanie na drugim piętrze - Freud przeniósł tam swoja praktykę i od tej pory wynajmował całe drugie piętro. Tam właśnie mieszkał, pracował, przyjmował pacjentów i tworzył przez czterdzieści siedem lat. Dzisiaj znajduje się tam Muzeum Freuda.

W listopadzie 1899 roku opublikował "Objaśnianie marzeń sennych" - swe najważniejsze dzieło; książka była postdatowana - na stronie tytułowej widniał już rok 1900. Z tego, że będzie to kamień milowy w teorii psychoanalitycznej, Freud doskonale zdawał sobie sprawę już wówczas, gdy pisał tę pracę - świadczy o tym motto, jakim ją opatrzył: cytat z Eneidy: "Flectere si nequeo superos, Acheronta movebo" - "Gdy niebo mi oporne, piekło wzruszę do dna” - słowa, jakie wypowiada Junona widząc, że nie spełni zemsty na Eneaszu (tł. Tadeusz Karyłowski)

Problematyka seksualności człowieka oraz jej związków z życiem psychicznym człowieka wchodziła w zakres zainteresowań Sigmunda Freuda niemal od początku jego praktyki lekarskiej.

W 1905 opublikował "Trzy rozprawy z teorii seksualnej", w którym zawarł teoretyczne opracowanie zagadnień rozwoju seksualnego.

Freudowska krytyka religii powstała już w czasie, gdy pracował nad powołaniem do życia systemu psychoanalizy. Sam Freud określał się mianem ateisty, twierdząc, iż jest „wrogiem religii we wszelkiej postaci”.

W 1938 roku po inwazji niemieckiej na Austrię musiał uciekać z Wiednia. Było to możliwe dopiero po interwencji dyplomaty amerykańskiego - Williama Bullitta z pomocą Maxa Schura i po okupie zapłaconym przez Marię Bonaparte.

Wcześniej był zmuszony podpisać oświadczenie, że władze niemieckie, a w szczególności gestapo, traktowały go z należnym szacunkiem jako uczonego o sławie światowej. Freud zgodził się pod jednym warunkiem, że wolno będzie mu pod podpisem dodać jedno zdanie. Oficer nie wyraził sprzeciwu i Profesor napisał: „Z całego serca mogę polecić usługi gestapo każdemu”.

3 czerwca 1938 roku Orient Expresem opuścił na zawsze Wiedeń. 5 czerwca zatrzymał się na krótko w Paryżu, następnie wyruszył do Londynu. Po przybyciu do Londynu zamieszkał w mieszkaniu przy Maresfield Gardens nr 20 (obecnie muzeum Freuda).

Pod koniec życia zachorował na nowotwór jamy ustnej. Bardzo cierpiał. 21 września 1939 roku powiedział do swojego przyjaciela Maxa Schura: „Obiecał mi pan, że nie opuści mnie, kiedy przyjdzie ten moment. Teraz jest to tylko torturą i to już nie ma sensu”. Po chwili dodał: „Porozmawiaj o tym z Anną, a jeżeli ona uważa, że jest to słuszne, skończymy z tym”. Następnie zaaplikowano Freudowi trzy zastrzyki, z trzech centygramów morfiny.

Po dwóch dniach śpiączki, 23 września 1939 roku o godzinie 3 nad ranem Freud zmarł. Jego ciało zostało skremowane w krematorium Golder’s Green. Prochy złożono do urny, którą otrzymał od swej wielbicielki i protektorki Marii Bonaparte.

Film w j. ang. z polskimi napisami:

Cóż, nie mamy innego środka, by opanować naszą popędliwość, jak tylko inteligencja. ("Przyszłość pewnego złudzenia" 1927)


zapisz jako pdf
zapisz jako doc (MS Word)
drukuj

KOMENTARZE

Październik
Pn
Wt
Śr
Cz
Pt
So
N
30
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
01
02
03