Paul Celan: Odbejcowana

ODBEJCOWANA z 

wichrowego naporu twojego języka,

kolorowa gadka-szmatka hiper-

przeżywanego - po-stokroć-

-mój-języczny

ni-to-wiersz, ni-nie-wiersz.

Od-

wirowana,

wolna

droga przez człeko-

kształtne śnieżne twory,

śniegowych pokutników, do

gościnnych lodowcowych schronisk,

Gletscherstub z ich ławami.

Głęboko

w szczelinie czasu,

na

lodzie o strukturze plastra miodu

czeka, niczym skrystalizowany chuch,

twoje niezbite

świadectwo.

(tł. Ela Binswanger)

*

Paul Celan: Zbejcowane

ZBEJCOWANE od

wichru promieni twego języka

pstre gadanie przy-

przeżyte - stujęzyczne

te me, mniemań - 

zwrotki, nicotki.

Wy-

wirowana

ta

droga wolna przez człeko-

kształtny śnieg,

śnieg pokutników, ku

gościnnym

izbom, stołom lodowca.

W głębi

szczerby czasu,

gdzie

lód w plastrach

czeka, kryształ oddechu,

twoje niezbite

świadectwo.

(tł. Feliks Przybylak, z: "Paul Celan. Utwory wybrane. Ausgewählte Gedichte und Prosa", WL, Kraków, 2003)

*

Paul Celan: Weggebeizt

WEGGEBEIZT vom

Strahlenwind deiner Sprache

das bunte Gerede des An-

erlebten - das hundert-

züngige Mein-

gedicht, das Genicht.

Aus-

gewirbelt,

frei

der Weg durch den menschen-

gestaltiger Schnee,

den Büßerschnee, zu

das Gastlichen

Gletscherstuben und -tischen.

Tief

in der Zeitenschrunde,

beim

Wabeneis

wert, ein Atemkristall,

dein unumstößliches

Zeugnis.

Paris, 30. Dezember 1963, aus: „Atemwende“, Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main, 1967

ä

*

ad "człeko- / kształtne śnieżne twory, / śniegowych pokutników" - Penitenty, pokutniki, mniszki śniegowe - stożkowate formy (maksymalna wysokość do kilku metrów), występujące w dużych skupiskach na lodowcach i polach firnowych, zwłaszcza w niskich szerokościach geograficznych, powstające w wyniku sublimacji śniegu, firnu lub lodu. Typowa wysokość penitentów to 0,5-2 m, jednakże zdarzają się również większe, kilkumetrowe (na przykład w Andach). Niekiedy skupiska penitentów określane są mianem „lodów pokutujących” lub „śniegów pokutujących” (hiszp. nieves penitentes).

Wybrałam słowo "pokutniki", bo najbardziej obrazowo, a zarazem zwykłym polskim słowem, oddaje "ich marsz często w pochylonej pozycji w jednym kierunku, bo z wiatrem". 

ad "... do / gościnnych lodowcowych schronisk, / Gletscherstub z ich ławami" - otóż Gletscherstube, to górskie schronisko, ale na lodowcu, "Gletscher" to "lodowiec", "Stube" to "izba, pokój dzienny", ale też "gospoda, knajpa, zajazd, oberża, karczma...", po polsku używa się tej oryginalnej niemieckiej nazwy, więc odmieniam Gletscherstubę po polsku (z niemiecką pisownią rzeczownika od wielkiej litery, no, taki mix).

*

ilustracja: pokutniki / penitenty w Rio Blanco, Andy, Argentyna