LOGOWANIE

NEWSLETTER

WYSZUKIWARKA

POEZJA 08.02.2021 18:52
fot. Elżbieta Binswanger-Stefańska
Szwajcaria, Oberfrick, 12 czerwca 1988


Limeryki o Agnieszce Osieckiej i ludziach, wśród których żyła? Oto moje limeryki-rebusiki, nazywane przeze mnie limerykonkami (limerikonkami), to limeryczki biograficzne, mini życiorysiki ikonicznych osobowości (a czasami też zwierząt, wydarzeń, spraw i artefaktów).



Pewna poetka z Warsiawki

choć z dala żyła od trawki,

znała odloty,

upadki, wzloty,

brała miłości moc dawki.


*


Pewien literat i szofer warsz(i)awski

zaznał, co to życia cienie i blaski,

mąż niemieckiej żony,

do Polski stęskniony,

kochał, pił, zbierał klęski i oklaski.


*


Tego redaktora, księcia krwi, z Mińska,

bolała polsko-rusko-ukraińska

historia (zd)radziecka

znana mu od dziecka,

nie zajmowała go frakcja londyńska.


*


Ta seksowna aktorka z Gnaszyna 

o przepięknym imieniu Kalina,

uwiodła pisarza

(to się gwiazdom zdarza),

nie musiał... chodzić na nią do kina.


*


Ten niezwykły aktor z ukraińskiej wioski Kniaże

grał, kochał, pił, balansował na styk, jak mit każe,

zginął jak żył,

ach, gdybyż był

bardziej uważny, lub mniej skazany na wojaże.


*


Ten artysta, któremu w Gdyni

wypadły własne urodziny,

w czas PRL-u

rozśmieszał wielu

dzieląc minuty przez godziny.


*


Ten gościu urodzony w Katowicach,

szkolenie średnie zaczął w Krzeszowicach,

fach zaś zdobył w Krakowie,

a taki, co się zowie:

"aktor specjalizujący się w wicach".


*


Pewien pianista z Poznania,

pan laryngolog od grania,

refren do snu

zapewnił mu

wieczność. Więc śpij, bania, bania!


*


Ta znana gwiazda z miasta nad Wisłą

emigrując zagrała o wszystko,

jak żyć to szaleć,

jak szaleć, "nalej!",

zawód i zawód skrapiała czystą.


*


Ta artystka z Ostrowi Mazowieckiej,

uwielbiana obok Elki Czyżewskiej,

"różowe zjawisko" sceny,

muza bohemy od weny,

inspiracja sław, Lipińskiej, Osieckiej...


*


Ten wyborny satyryk stoliczny,

humor subtelny, ciut ironiczny,

mistrzem mu Lem, Boy,

muzą, oj, tam, oj,

romans sekretny, ciut skandaliczny.


*


Ten konferansjer z Warszawy i Krakowa

przez swe całe życie wolność pielęgnował,

w "Piwnicy pod Baranami"

z wybranymi artystami

żył, pił, balował, zadziwiał i czarował.


*


Ten satyryk z polskiej stolicy

wiedział co najprawdę się liczy,

w górę, pod prąd,

rób swoje, bo

cel Noe z Noblem już wytyczył.


*


Ta diva nie-do-zdarcia, zielonogórzanka,

cała tonąca w tiulach, koronkach, falbankach,

niech żyje bal, bal...

śpiewa, aż żal, żal...

tych lat, lat przed ekranem na amerykankach.


*


Ta reżyserka-satyryczka z Warszawy

zapraszała w czasach tamtych do zabawy,

"Właśnie leci kabarecik"

znali wszyscy, nawet dzieci,

czas to ani stracony, ni nie niemrawy.


*


Ten wielki reżyser z małych Suwał(e)k

podbił w swoim życiu świata kawałek!

Filmowe obrazy,

historii przekazy...

Przyszedłem. Nakręciłem. Pokazałem.


*


Ten reżyser światowo-polski

życiorys ma piękny a grząski,

tragedia żony,

za gwałt sądzony,

filmowy dorobek niewąski...


*


Ten reżyser urodzony w Łodzi

do filmu to wracał, to odchodził,

zachwycił jury

"Essential Killing",

od lat kina niezwykły czarodziej.


*


Ten dziennikarz rodem ze Stanisławowa,

dyplomata i ogólnie tęga głowa,

zasłynął także z córki,

i że było mu z górki,

gdy przyszło mu tamtą miłość odchorować. 


*


Ten pisarz i publicysta z Warszawy

dorobił się bardzo dziwnej sławy,

romans z poetessą,

okazał się bessą,

nie przebija tego styl ciekawy.


*


Ta piosenkarka urodzona w Warszawie,

gdy śpiewa, "ach panie, panowie", to prawie

jakby tamte zawiłości

gorących letnich miłości

wróciły znów do snów i żyły na jawie.


*


Ta śpiewająca Anna z Krakowa,

jej sztuka śpiewania doborowa,

"Biały Anioł" Piwnicy,

o, łzy trudno policzyć,

gdy wciąż śpiewa Agnieszki O. słowa.


*


Ten artysta z niemieckiego Pławna,

zajmuje go pieśń żydowska dawna,

związał się z poetką,

tą z najlepszą metką,

razem chwalili Pana: Hosanna!


*







Przypisy:
[1]:

- "to się gwiazdom zdarza" - że wspomnieć takie pary jak Paulette Goddard & Erich Maria Remarque, Marilyn Monroe & Arthur Miller, Sonja Ziemann & Marek Hłasko, Jean Seberg & Romain Gary, Lilli Palmer & Carlos Thompson


- KTT napisał o niej po jej debiucie 1 września 1955 "różowe zjawisko STS-u"


- "amerykanka" to taka rozkładana dwuczęściowa kanapa z lat 60., 70., 80.


- Proszę mi nie wymawiać tych Suwałek, albowiem uznałam, że jeśli duże Suwałki, to z Suwałk, ale jeśli małe, to z Suwałek, na zasadzie analogii: malinki, malinek, pralinki, pralinek, szyszynki, szyszynek... ;)


- Pławno (grnłuż), Plauen (niem.), Plavno (czes.) - miasto powiatowe we wdchodniej części Niemiec, w kraju związkowym Saksonia, siedziba powiatu Vogtland, u podnóża Rudaw, nad Białą Elsterą, liczy ok. 64 tys. mieszkańców.

[2]: Limeryk (ang. limerick, od miasta Luimneach w Irlandii) - miniaturka liryczna; zabawny, groteskowy wierszyk o skodyfikowanej budowie:

- pięć wersów o ustalonej liczbie sylab akcentowanych (w klasycznym limeryku wersy I, II i V liczą po trzy zestroje, a wersy III i IV - po dwa),
- układ rymów aabba,
- nazwa geograficzna w klauzuli pierwszego wersu (podstawa rymu a), to ona "rządzi" utworem (i jest wyzwaniem dla układającego limeryk).

Pod względem treści jest rymowaną anegdotą, ma też zwykle stały układ narracji:

- wprowadzenie bohatera i miejsca, w którym dzieje się akcja, w pierwszym wersie,
- zawiązanie akcji w wersie drugim (często wprowadzony jest tu drugi bohater),
- krótsze wersy trzeci i czwarty to kulminacja wątku dramatycznego,
- zaskakujące, najlepiej absurdalne rozwiązanie w wersie ostatnim.



[3]: Limerikonka - Jak opisać kogoś, osobę, psa a nawet rzeźbę w formie limeryku? "Pewna osoba skądś tam" i cztery linijki do dyspozycji, sylaby muszą się zgadzać, rym powinien, rymy aabba? Krótko i celnie? A i dowcipnie? Z pomysłem i pomyślunkiem? Puentą a choćby puentką?

Forma zapożyczona, ale treść nielimerykowa, dlatego nazwałam moje limeryki "fałszywymi limerykami", "quasi-limerykami" lub "limerikonkami", limerykami opisującymi "ikony", wybitne głowy nauki i sztuki, literatury i filmu, filozofii i polityki... z zaprzyjaźnionym jamnikiem w ogonie, co nie znaczy, że postacią mniej ważną... Wszyscy tworzą galerię kalendarium stale uzupełnianego choć przecież nigdy kompletnego... Trzeba kliknąć w (imię) nazwisko, żeby dowiedzieć się więcej o każdym bohaterze limerikonki.

"Limerikon" ilustruje "Melancholia"  Albrechta Dürera absolutnie nie przypadkiem. "Melancholia" ukazuje dylematy związane z temperamentem melancholicznym, który - jak wierzono - cechował twórców, uniesienie i sceptycyzm, natchnienie i zwątpienie.


zapisz jako pdf
zapisz jako doc (MS Word)
drukuj

KOMENTARZE

Kwiecień
Pn
Wt
Śr
Cz
Pt
So
N
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
01
02
03
04
05